Natuurzwerm

Zwerm aan een tak

Natuurzwermen moeten onderscheiden worden van kunstzwermen:

• Een natuurzwerm is een zwerm op initiatief van de bijen. Een kunstzwerm is een zwerm op initiatief van de imker.

• een natuurzwerm bepaalt zelf de nieuwe woonplaats, en is voor de imker verloren (tenzij deze de zwerm zelf weer schept)

• een natuurzwerm neemt zelf voedsel mee om een dag of drie te kunnen overbruggen of om op de nieuwe locatie direct met nieuwe raatbouw te kunnen starten. Bij de kunstzwerm zorgt de imker ervoor dat er ook voer mee komt (bijvoorbeld een raam voer).

Bij een natuurzwerm is er sprake van een koningin met een flink aantal bijen van een goede mix zodat op de nieuwe locatie zowel de binnendienst als de buitendienst direct goed kan worden uitgevoerd.

Meestal gaan honingbijen zwermen in het kader van de natuurlijke volksvermeerdering, maar er zijn ook andere oorzaken van het zwermen. Aan de zwermtekenen kun je van te voren zien dat het bijenvolk wil gaan zwermen.

Het natuurzwermen verloopt als volgt:

Eerst verlaat de oude koningin met een gedeelte van het volk de oorspronkelijke woonplaats op zoek naar een nieuwe woonplaats. Dit noemen we de voorzwerm.

Daarna verlaten de jonge koninginnen een voor een het volk, telkens met weer een gedeelte van het volk. Dit noemen we de nazwermen. Het nazwermen houdt aan totdat de achterblijvende bijen het welletjes vinden (voor overlevering te gering in getale worden) en, uiteraard op één na, alle resterende jonge koninginnen doodmaken.

De met de zwerm meegekomen speurbijen spelen een grote rol in het vinden van een nieuwe geschikte locatie voor het volk.

Als een volk met een jonge koningin een nieuwe woonplaats heeft gevonden, dan moet daarna de koningin nog op bruidsvlucht om te worden bevrucht. Soms gaan dan ook een flink aantal bijen mee (wat op zich niet de bedoeling is), dat noemen we dan een bruidszwerm.

De meeste bijenhouders proberen (het vertrek van) natuurzwermen te voorkomen.