Taxonomie van de honingbij
De taxonomie van de honingbij betreft de beschrijving (en bepaling) van kenmerken op grond waarvan men de verschillende (onder)soorten[1] honingbij van elkaar kan onderscheiden.
Op grond van verschillende gebeurtenissen is de belangstelling voor deze taxonomie de laatste decennia toegenomen:
- In de Verenigde Staten van Amerika om de "geafrikaniseerde" en de "normale" bijenvolken van elkaar te kunnen onderscheiden.
- De zoektocht naar een (onder)soort, stam of lijn met resistentie tegen de varroa.
Aangaande de taxonomie van onze honingbij hebben imkers het onderling al gauw over de kleur en wellicht ook nog de cubitaal index van de besproken honingbij, maar bij de classificatie van de verschillende ondersoorten van de Apis mellifera wordt door wetenschappers inmiddels uitgegaan van 36[2] verschillende kenmerken. Deze kenmerken betreffen: de beharing, de grootte van bepaalde lichaamsdelen, de vleugeladers, en het kleurenpatroon.
Bij routine-onderzoek (bijvoorbeeld bij bevruchtingsstations) maakt men vaak gebruik van een verkorte taxonomie met slechts de volgende 5 kenmerken:
- de pantserkleur,
- de cubitaal index,
- de tonglengte,
- de viltbandbreedte op het vierde rugschild, en
- de haarlengte op het vijfde rugschild.
Het ontstaan van de 'taxonomie van de honingbij' heeft grotendeels plaats gevonden nadat onze inheemse Apis mellifera mellifera reeds volop in contact was gebracht met andere ondersoorten zoals de Apis mellifera ligustica en Apis mellifera carnica. Toch heeft men de verschillende meetwaarden van onze 'donkere bij' nog onbetwistbaar kunnen vaststellen op basis van het volgende bronmateriaal:
- Diverse musea hebben in hun collectie nog monsters van de Apis mellifera mellifera uit de periode voorafgaande aan de importen van de niet inheemse ondersoorten.
- Honingbijenresten uit archeologische opgravingen.
Voetnoten
- ↑ Binnen Imkerpedia onderscheiden we soorten, ondersoorten (rassen), stammen en lijnen.
- ↑ A.Schotanus. Over bijensoorten, -rassen, -stammen, en -lijnen (deel 2). Maandblad Vlaamse Imkersbond, 1998, nummer 4
- ↑ Later (toen bleek dat er meerdere ondersoorten Apis mellifera bestonden) hernoemd naar Apis melifera mellifera.