Binnendienst: verschil tussen versies
k |
k |
||
| Regel 39: | Regel 39: | ||
|} | |} | ||
</div> | </div> | ||
| − | In veel bijenboeken wordt gesteld dat de na het [[pop|popstadium]] volgroeide werkbij eerst 21 dagen '''binnendienst''' heeft, en daarna tot haar dood 21 dagen [[buitendienst]]. Deze voorgestelde gang van zaken is echter alleen een benadering, en dan nog alleen van de situatie in de zomer. | + | In veel bijenboeken wordt gesteld dat de na het [[pop|popstadium]] volgroeide werkbij eerst 21 dagen '''binnendienst''' heeft (ze wordt dan een huisbij genoemd), en daarna tot haar dood 21 dagen [[buitendienst]] (ze wordt dan een haal- of vliegbij genoemd). |
| + | |||
| + | Deze voorgestelde gang van zaken is echter alleen een benadering, en dan nog alleen van de situatie in de zomer. | ||
De [[levensduur]] van [[onze honingbij]] kan onder invloed van verschillende omstandigheden namenlijk enorm verschillen, en daarmee uiteraard ook de duur van (de verschillende taken in) de binnen- en buitendienst. | De [[levensduur]] van [[onze honingbij]] kan onder invloed van verschillende omstandigheden namenlijk enorm verschillen, en daarmee uiteraard ook de duur van (de verschillende taken in) de binnen- en buitendienst. | ||
| Regel 55: | Regel 57: | ||
| − | Ook een | + | Ook een huisbij moet zich al regelmatig van ontlasting ontdoen en gaat daartoe (vanaf dag 4) naar buiten. Hierbij zal ook de huisbij zich al [[oriënteren]] op de locatie van het eigen volk. In totaal (inclusief de haalbijen) is minstens twee derde van het volk georiënteerd. Dit maakt het mede mogelijk dat een huisbij zo nodig versneld kan omschakelen naar haalbij. |
[[image:Werkstertaken.JPG|left|thumb|800px|Dit is een schematische weergaven van de onderzoeksresultaten van Seeley<ref name=Seeley />. Op de verticale as staat de kans (van 0 tot 1) dat een werkbij een bepaalde taak uitvoert, op de horizontale as staat de leeftijd van de werkbij. Seeley onderscheide vijf groepen van taken (aangegeven met de verschillen kleuren). Elke groep taken wordt door werkbijen van ongeveer dezelfde leeftijd uitgevoerd.]] | [[image:Werkstertaken.JPG|left|thumb|800px|Dit is een schematische weergaven van de onderzoeksresultaten van Seeley<ref name=Seeley />. Op de verticale as staat de kans (van 0 tot 1) dat een werkbij een bepaalde taak uitvoert, op de horizontale as staat de leeftijd van de werkbij. Seeley onderscheide vijf groepen van taken (aangegeven met de verschillen kleuren). Elke groep taken wordt door werkbijen van ongeveer dezelfde leeftijd uitgevoerd.]] | ||
| + | |||
| + | |||
| + | Aangezien de taken van de huisbij dag en nacht doorgaan [[de slaap van onze honingbij|slapen]] de huisbijen niet of nauwelijks. | ||
==Voetnoten== | ==Voetnoten== | ||
<references /> | <references /> | ||
Versie van 1 apr 2014 12:01
| Dag | Algemene taken | Specialistische taken |
|---|---|---|
| 00 - 02 | rusten | |
| stuifmeel eten om de voedersapklieren te activeren | ||
| 00 - 05 | lege cellen poetsen | |
| 03 - 11 | voedsterbij voor larven | |
| verwarmingsbij | ||
| zonodig deelnemen aan een hofstaat | ||
| verzegelen van broedcellen | ||
| 03 - 21 | voedsterbij voor volwassen bijen | andere bijen schoonmaken |
| 12 - 21 | ontvangen, indikken en opslaan van nectar | wachtbij |
| ventileren | afvoeren van gestorven bijen, stervende bijen, wasdelen en voedselrestanten | |
| aanduwen van stuifmeel | ||
| verzegelen of ontzegelen van cellen | ||
| wasproductie en ratenbouw | ||
| 18 - dood | buitendienst | |
| Bovenstaande dagperiodes zijn hooguit een benadering (gebaseerd op Seeley[1], maar aangevuld vanuit andere bronnen). Uit verschillende onderzoeken blijken namelijk verschillende preciese periodes aangaande de leeftijden waarop de verschillende taken worden uitgevoerd. Dat is eigenlijk ook niet zo vreemd aangezien die verschillende onderzoeken bij verschillende bijenvolken plaatsvinden die elk een eigen omvang en leeftijdsopbouw zullen hebben als gevolg van de "individuele" volksontwikkeling, de tijd van het jaar, drachtomstandigheden, predatoren en klimatologische onmstandigheden ter plekke. Bijenvolken moeten hier flexibel mee weten om te gaan en een flexibele duur van taakuitvoering hoort daarbij. Zelfs de volgorde van taken ligt niet helemaal vast. Het is bijvoorbeeld zelfs mogelijk dat haalbijen uit de buitendienst weer taken uit de binnendienst op zich nemen. | ||
In veel bijenboeken wordt gesteld dat de na het popstadium volgroeide werkbij eerst 21 dagen binnendienst heeft (ze wordt dan een huisbij genoemd), en daarna tot haar dood 21 dagen buitendienst (ze wordt dan een haal- of vliegbij genoemd).
Deze voorgestelde gang van zaken is echter alleen een benadering, en dan nog alleen van de situatie in de zomer.
De levensduur van onze honingbij kan onder invloed van verschillende omstandigheden namenlijk enorm verschillen, en daarmee uiteraard ook de duur van (de verschillende taken in) de binnen- en buitendienst.
Bijen die eenzelfde taak uitvoeren hebben meestal ook ongeveer dezelfde leeftijd. Dit betekent echter niet dat alle bijen van een bepaalde leeftijd ook dezelfde taak uitvoeren. Sommige jongere bijen kunnen al taken uitvoeren die eigenlijk bij en hogere leeftijd "horen", en omgekeerd kunnen oudere bijen nog taken uitvoeren die die bij een jongere leeftijd "horen".
Het is ook niet zo dat elke werkbij in haar leven alle mogelijke taken ooit een keer - een tijdje - zal uitvoeren. Dit geldt wel voor algemene taken, waaraan elke werkbij ooit deelneemt, maar er zijn ook specialistische taken waar alleen subgroepjes werkbijen zich op toeleggen. Zo zullen bijvoorbeeld niet alle werksters ooit de taak op zich nemen om andere werksters te poetsen, stervende werksters af te voeren, de ingang van het bijenvolk te bewaken, of soldaat te zijn.
Werksters van dezelfde leeftijd die verschillende taken uitvoeren, verschillen vaak ook in de voor een taak benodigde fysiologie. Zo kunnen dezelfde voedersapklieren verschillen in grootte en ook verschillende stoffen afscheiden naar gelang de taak van de betreffende werkster.
Met name vitellogenine en het juveniel hormoon zijn van grote invloed op de fysiologische verschillen tussen de werkbijen, en spelen meestal een aan elkaar tegengestelde rol.
Ook een huisbij moet zich al regelmatig van ontlasting ontdoen en gaat daartoe (vanaf dag 4) naar buiten. Hierbij zal ook de huisbij zich al oriënteren op de locatie van het eigen volk. In totaal (inclusief de haalbijen) is minstens twee derde van het volk georiënteerd. Dit maakt het mede mogelijk dat een huisbij zo nodig versneld kan omschakelen naar haalbij.
Aangezien de taken van de huisbij dag en nacht doorgaan slapen de huisbijen niet of nauwelijks.