Het scheppen van een zwerm

Als er met een imker contact wordt opgenomen omdat er ergens een bijenzwerm is, dan zal de imker eerst de volgende vragen stellen:

• Waar zitten ze?
  • Hierbij zal de imker concluderen of het wel echt een bijenzwerm is omdat veel mensen niet het verschil tussen onze honingbij, wespen en solitaire bijen weten
    • Ook solitaire bijen willen nog wel eens vlak bij elkaar nestelen zodat het er heel veel bij elkar kunnen zijn, en
    • een wespennest is een behuizing die door mensen ook wel eens als zwerm wordt aangeduid.
  • Hierbij zal de imker concluderen welke spullen hij mee moet nemen. Voorbeelden:
    • Indien hoog in de boom, dan is wellicht een trap en een opvangzak aan een stok handig (zie nevenstaande foto)
    • Indien in en struik, dan zijn snoeispulltjes wellicht handig, etc.
    • Minimaal neemt de imker de kap, handschoenen en iets mee waar hij de bijen in kan doen (vaak is dat een kieps). Ook een imker die normaal gesproken zonder kap en handschoenen in zijn volken werkt zal deze spulletjes toch bij zich hebben. Een zwerm is normaal gesproken tamelijk zachtaardig vanwege de voorraad die ze in hun volle honingmaag meenemen. Een zwerm die al wat dagen onderweg is, is wellicht echter door zijn voedselvoorraad heen en is minder vriendelijk. Dat laatste wordt wel eens onterecht een hongerzwerm genoemd.
• Hoe groot is de zwerm?
  • meestal overdrijven de mensen dat (omdat ze bang zijn dat de imker anders niet komt?, of omdat ze danig onder de indruk zijn van het fenomeen?)
  • een grote zwerm zal eerst in een (lichte) kieps worden opgevangen om het pas later in een (zware) kast te storten, maar een kleine zwerm kan wellicht regelrecht in een klein (licht, hanteerbaar) kastje worden geschept

neEerst zal de imker kijken waar zit de zwerm, aan een niet te dikke tak, hoi of aan een minder beweeglijk iets jammer. Hoe kan ik erbij komen op een trap of kan ik op de grond blijven staan wat heb ik allemaal nodig in dit geval. Naargelang de zwerm zich bevind zal de imker spullen gaan halen, zijn beschermende kleding, kaper en handschoenen, iets om de bijen in te doen speciaal hiervoor is de kiep korf, dit is een vrij ondiepe korf zonder vlieggat die in de bijenhouderij gebruikt wordt om tijdelijk bijen in te doen, niet alleen bij het scheppen van een zwerm. Hangt de zwerm gunstig, ongeveer 60 à 70 cm van de grond en vlak bij de bijenhal dan kun je ook een 10 of 6 ramer pakken, deze eronder zetten en middels een ferme ruk aan de tak het volk erin laten vallen, rest van de raampjes erbij, dekplank erop, vlieggat open, bij het scheppen is slechts een ding van belang namelijk heb ik de koningin, heb je de koningin dan zal de rest van het volk ook in de kast gaan, als de bijen tegen de avond allemaal in de kast zitten even het vlieggat dicht doen en de bijen op de gewenste plaats in de bijenhal zetten, zo is het wel heel simpel.

Om te voorkomen dat een zwerm wegvliegt voordat je deze kunt scheppen kun je deze nat maken met een plantenspuit. Met mate, dat wel. Anders loop je kans dat de bijen eenmaal in de korf (het gevoel krijgen te) verzuipen, en de meegebrachte honing uitspugen. Daarna heb je alleen nog smurrie met stervende bijen.