Voetafdrukferomoon
Het voetafdrukferomoon wordt geproduceerd in de tarsaalklieren.
Bij werkbijen speelt dit feromoon een rol bij het fourageren op nectargevende bloemen en versterkt daarin het nasonovferomoon. Afgegeven bij de vliegopening biedt dit feromoon een leidraad voor de terugkerende bijen.
Bij de koningin is het voetafdrukferomoon olieachtig. Al rondlopend laat ze deze stof achter op de raat. In samenwerking met koninginmandibulair feromoon onderdrukt het voetafdrukferomoon van de koningin de aanmaak van moerdoppen en dus de zwermneiging. Elk van deze feromonen apart heeft niet deze uitwerking.
Naarmate de koningin ouder wordt produceert ze steeds minder van deze feromonen. Hierdoor zwermen volken met een oude koningin sneller dan die met een jonge koningin.
De door de tarsaalklieren van darren geproduceerde stoffen komen niet overeen met die van de koningin of van de werkbijen.
Literatuur
- Y.Lensky, P.Cassier, A.Finkel, C.Delorme-Joulie, M.Levinsohn. The fine structure of the tarsal glands of the honeybee Apis mellifera L. (Hymenoptera). Cell and Tissue Research, (1985) 240, blz. 153-158.