Zakbroed

SBV (Sackbrood Virus) oftewel Zakbroed is een veel voorkomende virusziekte dat toeslaat in het broed. Zakbroed is het eerste al in 1913 ontdekte bijenvirus.

In de meeste zieke volken zijn relatief weinig larven zichtbaar beïnvloed en het leidt zelden tot meetbare schade aan de volken. De symptomen kunnen soms verward worden met die van de Amerikaans Vuilbroed (AVB).

In 2008 zijn in Nederland 170 imkers bezocht en van 850 volken monsters genomen en onderzocht. Uit dit onderzoek bleek dat 43 % van de volken met zakbroed was besmet.

De gevolgen zakbroed zijn:

• last van kou,
• oriëntatie stoornissen,
• trage ontwikkeling,
• minder stuifmeel verbruik,
• minder stuifmeel verzamelen,
• verkorte levensduur, en
• verlies aan broed.

0,1% van het lichaamsgewicht is virus

Ziektebeeld

Larven die zijn overleden aan zakbroed worden net met vloeistof gevulde blaasjes, gestrekt op de rug met hun hoofd naar de bovenkant van hun cellen. Ze worden uiteindelijk door de volwassen werksters uit de cellen verwijderd.

Zieke larven verkleuren van de normale parelwitte tot lichtgele kleur. Het hoofd krult als het lichaam verdroogt tot een dun donkerbruin restant die gelegen is langs de onderkant van de cel.

De rest van een besmette larve heeft een kenmerkende vorm en is gemakkelijk te verwijderen uit zijn cel met behulp van een luciferhoutje.

Maatregelen

Er is geen specifieke behandeling voor zakbroed.

Als een groot deel van het broed is besmet moet de koningin vervangen worden door één uit een volk dat geen ziekteverschijnselen vertoont.

Raten kunnen opnieuw worden gebruikt.

Een eventueel zakbroed virus wordt binnen een paar weken niet-infectieus doordat de bijen de aangetaste larven meestal in een vroeg stadium ontdekken en verwijderen, en doordat met de dood van de gastheer ook het virus sterft.